Η νόσος του Πάρκινσον είναι μία εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου που προκαλεί κινητικά και μη κινητικά συμπτώματα στους ασθενείς.
Τα κύρια κινητικά συμπτώματα είναι:
1. Βραδυκινησία.Είναι το πιο συχνό σύμπτωμα της νόσου και το μοναδικό που εκδηλώνεται από όλους τους ασθενείς. Η βραδυκινησία αρχίζει πάντοτε από τη μία πλευρά του σώματος (ετερόπλευρα) και αργότερα, καθώς εξελίσσεται η νόσος, προσβάλλει και τις δύο (αμφοτερόπλευρα).
Η κλινική εικόνα των πασχόντων από βραδυκινησία λόγω νόσου Πάρκινσον είναι πολύ χαρακτηριστική. Αρχίζουν να κινούν ολοένα πιο αργά ένα άκρο (συνήθως το ένα χέρι), με την επιβράδυνση να εντείνεται με τις μονότονες κινήσεις όπως αυτές που κάνουμε όταν γράφουμε ή βάφουμε. Η καθυστέρηση στην κίνηση έχει αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους αφού δεν μπορούν να ξυριστούν, να κουμπώσουν τα κουμπιά στο πουκάμισό τους ή να βάλουν το κλειδί στην πόρτα επειδή το χέρι είναι «ξύλινο» όπως το περιγράφουν.
Αν αρχίσει βραδυκινησία στο πόδι, ο ασθενής κάνει πιο μικρά βήματα και «σέρνει» τα πόδια του, ενώ μπορεί να σκοντάφτει συχνά ή να δυσκολεύεται να αρχίσει το περπάτημα.
.
Όταν η βραδυκινησία προσβάλλει τους μυς του προσώπου, αυτό μπορεί να γίνει ανέκφραστο σαν μάσκα, όπως το περιγράφουν οι ασθενείς μας. Μάλιστα το πρόσωπο είναι τόσο ακίνητο, ώστε συχνά τους παρεξηγούν οι οικείοι τους ή ακόμα και οι γιατροί, γιατί νομίζουν ότι έχουν κατάθλιψη ή ότι δεν τους καταλαβαίνουν επειδή δεν έχουν έκφραση.
2. Τρόμος (τρέμουλο). Παρουσιάζεται στα δύο τρίτα των ασθενών ενώ το άλλο ένα τρίτο μπορεί να μην το εμφανίσει ποτέ.
Αρχίζει συνήθως από το ένα χέρι και μετά από πολλά χρόνια εμφανίζεται και στην άλλη πλευρά. Αρχικά παρατηρείται κυρίως στον αντίχειρα, σε κατάσταση ηρεμίας (όταν λ.χ. κάποιος κάθεται και βλέπει τηλεόραση), επιτείνεται όταν ο ασθενής είναι αγχωμένος και εξαφανίζεται στη διάρκεια του ύπνου. Πολλές φορές ο ασθενής δεν έχει την αίσθηση ότι τρέμει, αλλά το παρατηρεί ο/η σύντροφός του.
Στην αρχή, ο τρόμος δεν εμποδίζει τους ασθενείς να κάνουν εκούσιες κινήσεις (π.χ. να πιουν τον καφέ τους ή να φέρουν το πιρούνι στο στόμα).
Εκτός από το χέρι, μπορεί να τρέμει και το σαγόνι.
3. Δυσκαμψία.Υπολογίζεται ότι εκδηλώνεται στο τουλάχιστον 90% των ασθενών και συχνά σχετίζεται με τη βραδυκινησία. Πριν από την εμφάνισή της συχνά προηγούνται πόνοι.
Η δυσκαμψία μπορεί να εμποδίσει τους μυς να διατείνονται και να χαλαρώνουν όπως πρέπει, με συνέπεια να προκαλεί:
* Μυϊκή ακαμψία.
* Την κυρτή στάση του σώματος που είναι χαρακτηριστική των ασθενών.
* Πόνο και μυϊκές κράμπες.
* Δυσκολίες στην στροφή όταν ο ασθενής βαδίζει, θέλει να γυρίσει στο κρεβάτι ή σηκώνεται από την καρέκλα ή το κρεβάτι.
* Μειωμένη ταλάντωση των χεριών κατά την βάδιση.
* Δυσκολίες στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το ντύσιμο, το κόψιμο της τροφής ή το γράψιμο.
Η δυσκαμψία συνήθως αρχίζει από το ένα χέρι, επεκτείνεται στο σύστοιχο πόδι και ύστερα στον κορμό και στην άλλη πλευρά του σώματος. Σε μερικούς ασθενείς εξελίσσεται ταχύτερα απ’ ό,τι σε άλλους.
4. Αστάθεια κατά τη βάδιση.Η νόσος του Πάρκινσον αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο βαδίζει ο ασθενής, επειδή αλλάζει τη στάση του σώματος, προκαλεί βραδυκινησία και κάνει τους ασθενείς να κάνουν μικρότερα βήματα.
Οι επιδράσεις αυτές γίνονται εμφανείς με κάμψη του κορμού προς τα εμπρός κατά τη βάδιση και προς τα πλάγια όταν ο ασθενής είναι όρθιος και ακίνητος, καθώς και με κάμψη του κεφαλιού προς τα εμπρός, με τους ώμους κάτω και τα γόνατα λυγισμένα.
Οι ασθενείς μπορεί επίσης να «σέρνουν» τα βήματά τους και να κάνουν μικρά, διστακτικά βήματα. Μπορεί επίσης να έχουν μειωμένη ταλάντωση των χεριών όταν βαδίζουν, ιδίως προς την πλευρά του σώματος όπου είναι πιο εμφανή τα συμπτώματα του Πάρκινσον.
Όλ’ αυτά έχουν ως συνέπεια αστάθεια, δυσκολίες στις στροφές, απότομη διακοπή της βάδισης (freezing) και μερικές φορές απώλεια της ισορροπίας και πτώσεις προς τα εμπρός.
Η αστάθεια και οι πτώσεις συνήθως εμφανίζονται έπειτα από 7-8 χρόνια νόσου Πάρκινσον.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Για να πάσχει ένας άνθρωπος από νόσο Πάρκινσον, πρέπει να έχει βραδυκινησία που άρχισε οπωσδήποτε από τη μία πλευρά του σώματος και ένα ή περισσότερα από τα υπόλοιπα τρία κινητικά συμπτώματα.
